Muhammad ibn Sâlih al-`Uthaimîn (zm. 1421H – rahimahullâh)
źródło: Szarh Riyadh-us-Sâlihîn
Hadith nr. 11.
`Abdullah bin `Abbâs, przekazał [znaczenie], „Posłaniec Allaha (sall allahu `alejhi ła sallam) przekazał od swojego Pana Wzniosłego Błogosławionego, 'Allah spisał dobre i złe uczynki. Następnie zaś wyjaśnił, że jeśliby ktoś nosił się z zamiarem zrobienia dobrego uczynku, a nie zrobił go, Allah policzy mu go u Siebie jako pełen dobry uczynek, a jeśliby ktoś nosił się z zamiarem zrobienia dobrego uczynku i zrobił go, temu Allah policzy go u Siebie jako dziesięć dobrych uczynków, aż do siedmiuset i więcej. Jeśliby zaś ktoś miał zamiar uczynić coś złego, a nie zrobiłby tego Allah policzy to u Siebie także jako pełen dobry uczynek, lecz jeśliby ktoś coś złego zamierzał i uczyniłby to Allah policzy mu to jako jeden zły uczynek.'” (Al-Buchari i Muslim)
Objaśnienie ibn `Uthaimîn:
„Allah spisał” ma dwie interpretacje.
1. Spisał je w al-Lauh-ul-Mahfûdh[1].
2. Zostają spisane, gdy ich się dokona.
Jeśli człowiek odstąpi od złego uczynku, zostanie mu to zapisane jako dobry uczynek tylko, jeżeli odstąpi od złego uczynku lękając się Allâha. Jeśli zaś człowiek pragnie uczynić coś złego, lecz powstrzyma go przed tym coś zewnętrznego, to zostanie mu to spisane jako zły uczynek. Przykładem może być, jeśli człowiek chce coś ukraść, lecz nie uda mu się wejść do tego miejsca, więc przyczyną jest jedynie niemożność wykonania uczynku z powodów zewnętrznych, a nie dlatego, że człowiek się powstrzymał przed złem.
Dowodem jest hadith, od Abu Bakrah ath-Thaqifi, który przekazał od Proroka, „Gdy dwaj Muzułmanie walczą ze sobą mieczem, i jeden z nich zginie, to obaj skazani są na Piekło.” Powiedziałem, „Posłańcu Allaha! Jeśli chodzi o tego który zabija, to rozumiem, ale ten który zostaje zabity?” [Prorok] odpowiedział, „Jego zamiarem było, aby zabić przeciwnika.” (Al-Buchari i Muslim [hadith nr. 9 w Riyadh-us-Sâlihîn]).
Wyjątkiem jest gdy człowiek zostaje napadnięty i broni się przed napastnikiem, broni swego swej rodziny lub honoru.
Jeśli człowiek ma w zwyczaju wykonywanie dobrego uczynku, a przeszkodzi mu w tym coś zewnętrznego, jak na przykład choroba, to otrzyma pełne wynagrodzenie za ten uczynek (10-700 razy i więcej), nawet jeżeli go nie wykona.
Dowodem jest przekaz od Ibrahim Abu Isma`îl as-Saksaki,
„Słyszałem Abu Burda, który towarzyszył Yazîd bin Abi Kabsza w [pewnej] podróży. Yazîd miał w zwyczaju pościć podczas podróży. Abu Burda powiedział mu, 'Słyszałem, że Abu Mûsa wiele razy mówił, że Prorok powiedział, 'Gdy poddany zachoruje, lub podróżuje, to otrzyma nagrodę podobną do tej którą otrzymuje za dobre uczynki które wykonuje w domu będąc zdrowym.” (Sahih al-Bucharî [eng. trans. tom 4, księga 52, numer 239])
Oraz przekaz od Abu `Abdullâh Dżabir ibn `Abdullâh al-Ansâri który powiedział, że gdy był z innymi Towarzyszami na potyczce, Posłaniec powiedział: „W Medynie są ludzie, których zatrzymała choroba, lecz tę podróż przemierzają z wami”. W innym przekazie: „Tak, jak wy, mają udział w nagrodzie bożej.” (Muslim [nr. 4 w Riyadh-us-Sâlihîn])
Podobny w treści hadis przekazał al-Buchari. Anas powiedział: „Kiedy powróciliśmy z potyczki pod Tabuk, Prorok rzekł: „Zostawiliśmy w Medynie ludzi, którzy nam towarzyszyli w tej drodze przez wąwozy i koryta wyschniętych rzek. Mieli powód, który uniemożliwił im wyruszenie z nami.”
Innym dowodem jest przekaz o biednych sahabah, którzy nie mieli majątku któryby mogli rozdawać jako sadaqa.