Uczeni ahl-us-Sunnah
Źródła: podane poniżej
Imam Muhammad bin Idris asz-Szâfi´î (zm. 206H – rahimahullah):
„Îmân jest wiarą, mową i uczynkiem, wzrasta i maleje.”
(Manâqib asz-Szâfi´î, 1/387)
Ar-Rabî´ powiedział:
”Słyszałem jak asz-Szâfi´î mowił: ”Îmân jest mową i uczynkiem, wzrasta i maleje.””
(Imâm Szams-ud-Dîn adh-Dhahabî, Siyar A´lâm-in-Nubalâ’, 10/5-9 [Mu’assasah ar-Risâlah, 1422/2001])
Imâm Muhammad bin Ismâ´îl al-Bukhârî (zm. 256H – rahimahullah):
Jego skrybent Muhammad bin Abî Hâtim powiedział: ”Na miesiąc przed jego śmiercią, słyszałem jak mówił: ”Spisałem od 1800 osób, i wszyscy należeli do ashah-ul-Hadith (ludzi narracji). Mówili: ”Îmân jest mową i ucznykiem, wzrasta i maleje.””
(Imâm Shams-ud-Dîn adh-Dhahabî, Siyar A´lâm-in-Nubalâ’, 12/391-471)
Yahyâ bin Ma´în (zm. 233H – rahimahullah):
”Qur’ân jest Słowem Allâha, nie jest stworzony, a Îmân jest mową i uczynkiem, wzrasta i maleje.”
(Imâm Shams-ud-Dîn adh-Dhahabî, Siyar A´lâm-in-Nubalâ’, 11/71-96)
Imâm Yahyâ bin Sa´îd al-Qattân (zm. 198H – rahimahullah):
Abû Qudâmah as-Sarkhasî przekazał, że słyszał jak Yahyâ al-Qattân mówił: ”Wszyscy Imamowie których spotkałem mówili: ”Îmân jest mową i uczynkiem, wzrasta i maleje.” Uważali że Dżahmiyyah są niewierni (Kuffâr), jak również że Abû Bakr i ´Umar byli najlepsi (z pośród Sahabah) i mieli pierszenstwo do Kalifatu.”
(Imâm Shams-ud-Dîn adh-Dhahabî, Siyar A´lâm-in-Nubalâ’, 9/175-188)
Imam Malik bin Anas (zm. 179H – rahimahullah):
al-Qâdhî powiedział: ”Więcej niż jedna osoba przekazała że Mâlik powiedział: ”Wiara składa się z mowy i uczynków. Wzrasta i maleje, i jedna część różni się od innej.””
(Imâm Shams-ud-Dîn adh-Dhahabî, Siyar A´lâm-in-Nubalâ’, 8/48)
Imam Ahmad bin Hanbal (zm. 241H – rahimahullah):
Abu Salamah al-Khuzâ’î przekazał nam mówiąc: “Mâlik, Szarîk, Abu Bakr ibn ‘Ayyâsh, ‘Abdul-‘Azîz ibn Abî Salamah, Hammâd ibn Salamah and Hammâd ibn Zayd powiedzieli, ‘Wiara jest przekonaniem, oświadczeniem i uczynkiem.’”
(`Abdullah ibn Ahmad, as-Sunnah, nr.612)
Imâm Sufyân bin ´Uyaynah (198 H – rahimahullâh):
”[Murdżi’ah] mówią że Îmân jest jedynie mową. My zaś mówimy że jest mową i uczynkiem. Murdżi’ah mówią, że osoba która zaświadcza w sercu o „La ilaha ill Allah”, zobowiązana jest do wejścia do Raju. Grzechem nazywają brak spełniania obowiązków (religijnych). Faktem jest że to nie to samo. Grzesząc a jednocześnie nie uznając tych grzechów za dozwolone jest nieposłuszeństwem. Niewiarą (kufr) zaś jest umyślnie nie spełniać obowiązków (religijnych), jeśli nie ma się usprawiedliwienia bądź braku wiedzy.”
(Imâm Ahmad bin Hanbal, Kitab-us-Sunnah, 1/247-248 [Ramâdî lin-Nashr & al-Mu’min lit-Tauzî, 1416/1995])
`Abd ar-Razzâq as-San’ânî (zm. 211H – rahimahullah):
“Spotkałem siedemdziesięciu Szeichów, wśród nich Ma’mar, al-Auzâ’î, ath-Thaurî, al-Walîd ibn Muhammad al-Qurâshî, Yazîd ibn as-Sâ’ib, Hammâd ibn Salamah, Hammâd ibn Zayd, Sufyân ibn ‘Uyainah, Shu’ayb ibn Harb, Wakî’ ibn al-Dżarrah, Mâlik ibn Anas, Ibn Abî Laylâ, Isma’îl ibn ‘Ayyâsh, al-Walîd ibn Muslim i innych których nie tu wymieniłem, wszyscy z nich mówili: Wiara jest mową i postępowaniem, wzrasta i maleje.”
(Abu al-Qasim Al-Lâlikâ’î, Szarh Usûl I’tiqâd Ahlis-Sunnah, 5/958/nr.1737)
Imâm Abu Muhammad bin Khalf al-Barbahârî (zm. 329 H – rahimahullah):
Trzeba wierzyć że Imân (wiara) składa się z mowy, uczynków i wiary. [Imân] wzrasta i maleje. Wzrasta tak jak Allâh zechce, i może zmniejszyć się do tego stopnia że nic z niej nie zostaje.
(Szarh-us-Sunnah, nr 27)
Imam Abu `Amr al-Auzâ’î (zm. 158H – rahimahullah):
‘Uqbah ibn ‘Alqamah powiedział: „Spytałem al-Auzâ’î o Imân: 'Czy może wzrosnąć?’ Odpowiedział, 'Tak, wzrasta aż staje się jak góry.’ Spytałem, ‘Czy może się zmniejszyć?’ Odpowiedział, 'Tak, aż do stopnia gdzie nic z niej nie pozostaje.’”
(Al-Lâlikâ’î, Szarh Usûl I’tiqâd Ahlis-Sunnah, 5/959/nr.1740)
`Abdullâh ibn Mubârak (zm. 181H – rahimahullah):
„Korzeniami siedemdziesięciu dwóch zbłąkanych sekt są cztery sekty. Z tych czterech sekt rozgałęziają się siedemdziesiąt dwie sekty. (Są nimi) Qadariyyah, Murdżi`ah, Szi`ah i Khawâridż.”
(Ibn Battah, Ibânatul-Kubrâ, nr. 278.)
Imam Barbahari objaśnił mówiąc na temat Murdżi’ajh:
Ten kto mówi, że Îmân to mowa i uczynki, oraz że wzrasta i maleje, uciekł od Irdżâ’, od początku do końca.
(Szarh-us-Sunnah, nr 158)
Imâm Sufyân ath-Thaurî (zm. 161H – rahimahullâh):
„Różnimy się od Murdżi`ah w trzech kwestiach: Mówimy, że Îmân (wiara) składa się z mowy i uczynków, podczas gdy oni mówią 'mowa bez uczynków’. Mówimy, że (wiara) wzrasta i maleje, a oni mówią, że ani nie wzrasta ani nie maleje. Mówimy, że według nas Muzułmanie są mu’minûn (wierzącymi), lecz czy Allâh ich za takich uznaje, to już Allâh wie lepiej. Oni zaś mówią 'W obliczu Allâha jesteśmy wierzącymi.”
(al-Bayhaqî, Kitâb-ul-I´tiqâd wal-Hidâyah ilâ Sabîl-ir-Raszâd, str. 120-121)
Wśród wersetów które uczeni cytują jako dowód na to iż wiara wzrasta są:
{…lecz to pomnożyło tylko ich wiarę…}
(Surah Âli-‘Imrân, 3: 173)
{…aby pomnożyć wiarę wraz z ich wiarą…}
(Surah al-Fath, 48:4)
{…Jeśli chodzi o tych, którzy uwierzyli, to ona powiększyła wiarę…}
(Surah at-Taubah, 9:124).
Z sunny uczeni podają między innymi następujący hadith:
Przekazał Abu Hurajra, że Prorok (pokój z nim) powiedział:
„Wiara ma ponad siedemdziesiąt odgałęzień, spośród których najlepszą jest deklaracja, że nie ma boga (godnego czci) poza Allahem (la ilaha illa Allah), a najmniejszą jest usuwanie przeszkód z drogi; i wstydliwość (al-haja) jest częścią wiary”.
(Al-Buchari i Muslim, Riyadh-us-Salihin, ROZDZIAŁ 13. WIELE SPOSOBÓW CZYNIENIA DOBRA)
Mówią:
1. Deklaracja „La ilaha ill Allah” – jest dowodem na to że mowa jest częścią Imanu. Nie wystarczy bowiem jedynie uwierzyć w sercu, obowiązkiem jest także wypowiedzieć wyznanie wiary.
2.Usuwanie przeszkód z drogi – jest dowodem na to że czyny są częścią Imanu.
3.Wstydliwość – jest dowodem na to że Iman jest w sercu, ponieważ wstydliwość jest w nim ugruntowana.